Trang Chính
Portal
Tìm kiếm
Latest images
Đăng ký
Đăng Nhập
CÔNG NGHỆSINH HỌC THỰC PHẨM
Quá khứ- Hiện tại - Tƣơng lai
ĐỀ CƢƠNG CHI TiẾT
Chƣơng 1: Mởđầu
1.1. Giới thiệu công nghệsinh học thực phẩm
1.2. Lịch sửphát triển và triển vọng
Chƣơng 2: Công nghệsinh học và vấn đềtạo nguồn
nguyên liệu cho công nghệthực phẩm
2.1. Công nghệsinh học cổđiển tạo nguồn nguyên liệu
cho công nghệthực phẩm
2.2. Công nghệsinh học hiện đại tạo nguồn nguyên liệu
cho công nghệthực phẩm
Chƣơng 3: Ứng dụng vi sinh vật trong CNTP
3.1. Công nghệsản xuất sinh khối tếbào (tiểu luận)
3.1.1. Sản xuất nấm men từrỉđường
3.1.2. Sản xuất và thu nhận tảo
Chƣơng 3: Ứng dụng vi sinh vật trong CNTP
3.2. Công nghệsản xuất nước chấm lên men (Tựhọc)
3.2.1. Bản chất quá trình thủy phân protein hạt đậu
nành
3.2.2. Kỹthuật sản xuất nước chấm lên men từhạt
đậu nành
3.2.3. Kỹthuật sản xuất tương tàu
3.2.4. Làm tương hoàn toàn bằng đậu nành
3.2.5. Kỹthuật nuôi cấy nấm mốc
3.2.6. Kỹthuật sản xuất chao
Chƣơng 3: Ứng dụng vi sinh vật trong CNTP
3.3. Tổng hợp acid amin bằng phương pháp vi sinh vật
(tựhọc)
3.3.1. Bản chất của quá trình
3.3.2. Sản xuất acid glutamic và bột ngọt
3.3.3. Sản xuất Lysin bằng phương pháp vi sinh
Chƣơng 3: Ứng dụng vi sinh vật trong CNTP
3.4. Tổng hợp enzym bằng phương pháp vi sinh
(Tựhọc)
3.4.1. Phương pháp tổng hợp enzym từvi sinh
3.4.2. Tổng hợp enzym amylase
3.4.3. Tổng hợp enzym protease
3.4.4. Tổng hợp pectinase
3.4.5. Tổng hợp cellulase
Chƣơng 3: Ứng dụng vi sinh vật trong CNTP
3.5. Các quá trình lên men yếm khí và ứng dụng
3.5.1. Lên men etylic và quá trình sản xuất rượu (tựhọc)
3.5.2. Lên men từnấm men –Công nghệsản xuất bia
(tựhọc)
3.5.3. Sản xuất rượu vang trái cây (tựhọc)
3.5.4. Lên men lactic và ứng dụng
3.5.5. Lên men butyric
3.5.6. Lên men pectin
Chƣơng 3: Ứng dụng vi sinh vật trong CNTP
3.6. Các quá trình lên men hiếu khí và ứng dụng
(tiểu luận)
3.6.1. Lên men acetic và kỹthuật sản xuất dấm
3.6.2. Công nghệsản xuất thạch dừa
3.6.3. Lên men citric –kỹthuật sản xuất bột chanh
3.6.4. Phản ứng oxy hóa và công nghệsản xuất trà
3.6.5. Lên men cà phê
3.6.6. Lên men ca cao
Chương 4: CNSH thực phẩm trong tương lai
4.1. Thực phẩm chức năng
4.2. Thực phẩm biến đổi gen, các quan điểm vềthực
phẩm biến đổi gen
4.3. Vai trò của CNSH đối với sựphát triển thực
phẩm
4.4. An toàn nguyên liệu thực phẩm
Chương 5: Một sốphương pháp phân tích vi sinh
vật trong thực phẩm
5.1. Phương pháp lai phân tử
5.2. Phương pháp PCR
5.3. Phương pháp ELISA
Chương 1:
Mởđầu
Công nghệsinh học ?
Khái niệm:
Công nghệsinh học có thểhiểu đơn giản là công
nghệ sử dụng các quá trình sinh học của các tế
bào vi sinh vật, động vật và thực vật tạo ra
thương phẩm phục vụlợi ích của con người
1. CNSH phân loại theo các đối tượng:
•CNSH phân tử(Molecular biotechnology)
•CNSH protein và enzym (Biotechnology of
protein and enzymes)
•CNSH vi sinh vật (Microbial biotechnology)
•CNSH thực vật (Plant biotechnology)
•CNSH động vật (Animal biotechnology)
CÁC LĨNH VỰC CỦA CNSH
2. CNSH gọi theo các lĩnh vực kinh tếxã hội:
CNSH CNSH y học (Medical biotechnology)
CNSH thực phẩm (Food biotechnology)
CNSH nănglượng (Energetic biotechnology)
CNSH trong hóa học và vật liệu (Biotechnology in
chemistry and materials)
CNSH nông nghiệp (Agricultural biotechnology)
CNSH môi trường (Environmental biotechnology)
CÁC LĨNH VỰC CỦA CNSH
Sựtiến hóa của CNSH
•2.500 B.C., người Hy lạp biết lai ngỗng đểtạo ra
ngỗng to hơn và ngon hơn khi nấu chín
•Trước thếkỷ 20, VSV đãđược sửdụng nhằm cải
thiện sản xuất TP
•1655, teá baøo ñöôïc phaùt hieän nhôø kính hieån vi
Sựtiến hóa của CNSH
•1800-1900, nền móng của CNSH được thiết lập, bao
gồm các quá trình thanh trùng, lai hiện đại và di
truyền học
1837 –1838, Hoïc thuyeát teá baøo, Schleiden & Schwann
1859, C. Darwin neâu ra Hoïc thuyeát tieán hoùa
Nhöõng naêm 1860, L.Pasteur ñaõ môû ñöôøng cho söï phaùt
trieån cuûa Vi sinh vaät hoïc vaø CNSH vi sinh vaät.
1865, Mendel chöùng minh caùc nhaân toá di truyeàn (gen) vaø
môû ñaàu cho caùc NC ñi saâu vaøo theá giôùi vi moâ cuûa söï soáng.
1868, Frederic Miescher tìm ra DNA.
DI TRUYEÀN HOÏC MENDEL
Naêm 1865, Gregor Mendel neâu ra caùc quy luaät di
truyeàn vaø khaùi nieäm nhaân toá di truyeàn, maø sau naøy
goïi laø gen.
Naêm 1900 ñöôïc coi laø naêm ra ñôøi cuûa Di truyeàn
hoïc vôùi phaùt minh laïi caùc quy luaät Mendel. Ñaàu theá
kyû 20, khaùi nieäm gen ñöôïc xaùc laäp, nhöng ôû daïng
tröøu töôïng: nhaân toá di truyeàn xaùc ñònh moät tính
traïng.
Mendel
PHAÙT MINH DNA
•Naêm 1868, Johann Friedrich Miesher, moät
nhaø sinh hoùa hoïc ngöôøi Thuïy Só, ôû tuoåi 25, ñaõ
tìm ra moät chaát acid töø nhaân (nucleus) teá baøo
baïch huyeát cuûa muû vaø ñaët teân laø nuclein, maø
sau naøy goïi laø nucleic acid.
THUYEÁT DI TRUYEÀN
NHIEÃM SAÉC THEÅ
•Ñaàu theá kæ XX, khaùi nieäm
gen ñöôïc xaùc laäp
•Naêm 1910 – 1920,
T.H.Morgan, neâu ra thuyeát
di truyeàn nhieãm saéc theå,
chöùng minh gen laø moät
locus treân nhieãm saéc theå.
MOÂ HÌNH CAÁU TRUÙC DNA CUÛA
WATSON-CRICK
•Naêm 1953, moâ hình caáu truùc phaân töû DNA cuûa
Watson-Crick ñaët neàn moùng cho söï phaùt trieån cuûa
Sinh hoïc phaân töû. “Hoïcthuyeát trung taâm" cuûa sinh
hoïc phaân töû:
DNA ----------> mRNA ----------> protein
sao cheùp phieân maõ dòch maõ
KYÕ THUAÄT DI TRUYEÀN
•Naêm 1972 – 1973, kyõ thuaät di truyeàn ra ñôøi
laøm “buøngnoå”caùch maïng CNSH.
•Con ngöôøi coù khaû naêng vöôït giôùi haïn tieán
hoùa, thay quyeàn taïo hoùa caûi bieán sinh giôùi vaø
caû baûn thaân cô theå sinh hoïc cuûa con ngöôøi.
Sựtiến hóa của CNSH
•Naêm 1973,KYÕ THUAÄT DI TRUYEÀN ra ñôøi
•CNSH TP hiện đại bắt đầu khi các nhà nghiên
cứu bắt đầu khám phá cải thiện thực phẩm nhờ
kỹthuật di truyền
Sựtiến hóa của CNSH
• 1990, thực phẩm CNSH đầu tiên được giới thiệu
(gồm: 1 loại enzyme sử dụng trong sản xuất phomai
và 1 loại nấm men trong sản xuất bánh mì)
• 1994, sản phẩm thực phẩm nguyên vẹn đầu tiên đi
vào thị trường Mỹ, đó là cà chua chín chậm (Flavr
Savr Tomato)
• 1997, đậu nành kháng thuốc diệt cỏ được giới thiệu
hiện tại là loại cây CNSH phổbiến nhất ởMỹ
• 1998, công nghiệp đu đủ Hawai được cứu sống nhờ
chủng kháng virus nhờchuyển gen
• 2002, bản đồ gen cây lúa được hoàn thiện mởra
khả năng mới trong kỹ thuật di truyền nhằm tạo ra
giống lúa chống bệnh, hạn, …
Các giai đoạn phát triển của CNSH trên thế giới
Giai đoạn trước Pasteur (đến 1865)
Giai đoạn phát triển công nghiệp lên men (1866-1940)
Giai đoạn công nghiệp kháng sinh và hóa chất
(1941-1960)
Giai đoạn sinh tổng hợp điều khiển (1961-1975)
Giai đoạn CNSH phân tử(1976 đến nay)
Những mốc phát triển của CNSH Việt Nam
Viện pasteur Sài Gòn là cái nôi của CNSH, thành
lập năm1891
Albert Calmette sản xuất vaccine đậu mùa, chống
dại, nghiên cứu vềbệnh lý nhiệt đới, làm men rượu,
huyết thanh chống nộc rắn hổmang.
Yersin khám phá ra vi khuẩn dịch hạch (1894)
Nhà máy rượu Sài Gòn ra đời năm1887
Những mốc phát triển của CNSH Việt Nam
1949, BS Nguyễn Văn Hưởng đã sản xuất vaccine
chống đậu mùa, tả, thương hàn, làm các loại xét
nghiệm.
1950, BS Phạm Ngọc Thạch và BS Đặng Văn Ngữ
đã thử nghiệm nuôi cấy Penicillium làm thuốc
kháng sinh.
Trong thập kỷ 1960 nhập nhà máy sản xuất bột
ngọt.
1996, thành lập được các nhà máy Ajinomoto,
Vedan, các nhà máy bia…
1995 đến nay, các kỹ thuật của CNSH hiện đại
được áp dụng tại các viện và nhiều trường đại học
CNSH TP là gì?
•CNSH TP là sự tiến hóa của các kỹ
thuật nông nghiệp truyền thống như
lai chéo và lên men
•CNSH TP sử dụng các phương pháp
của di truyền hiện đại nhằm cải thiện
các tính trạng có lợi của cây trồng,
động vật và VSV trong sản xuất thực
phẩm. Nó bao gồm việc thêm vào, xóa
bỏ các gen mục tiêu nhằm đạt được
các tính trạng mong muốn
CN THÖÏC PHAÅM
Hôïp chaát
töï nhieân
coù saün
Vi sinh vaät
Nhaân sinh khoái
UÛ, Phoái troän
Thöïc phaåm
töï nhieân
Thöïc vaät
Ñoäng vaät
Taûo, naám
Khoaùng...
CNSH TP là gì?
• CNSH thực phẩm truyền
thống:
Lên men VSV
Pho mai
Bia
Rượu vang
Bánh mì
• CNSH thực phẩm hiện đại
Nuôi cấy mô
Kỹthuật di truyền
Khác với nhân giống vật
nuôi và cây trồng
- Cung cấp nguồn thöïc phaåm
cần thiết trong tương lai:
Chất lượng thực phẩm
Loại trừ thực phẩm có mang các
chất độc hoặc các chất gây dị ứng
Taïo nguoàn thöïc phaåm ñònh höôùng
Tiết kiệm taøi nguyeân
Ảnh hưởng của CNSH: từnông trại đến
bữa ăn (from farm to fork)
•Nông nghiệp và môi
trường
•Chất lượng và sản xuất
TP
•Sức khỏe và dinh dưỡng
•Các quốc gia đang phát
triển
Bàn vềcác khía cạnh:
Nông nghiệp và Môi trường
•Giảm sửdụng
thuốc trừsâu
•Giảm xói mòn đất
•Giúp bảo vệnguồn
nước
•Bảo tồn đất và
nhiên liệu hóa
thạch
Lợi ích của nông dân
•Tăng sản lượng mùa vụ
•Giảm chi phí sản xuất
•Giảm tần suất người nông dân phải tiếp xúc
với hóa chất diệt côn trùng
•Tăng hiệu quảsản xuất
Chất lượng và sản xuất TP
•Nhiều thực phẩm chếbiến sẵn sử
dụng cây trồng CNSH (bột và
protein đậu nành, siro bắp, dầu
canola…)
•Cải thiện thành phần chất béo
trong dầu ăn(hàm lượng béo bão
hòa thấp, hàm lượng acid oleic
cao) bền vững hơn khi chiên
•Làm chậm quá trình chín
nông sản tươi hơn
Sức khỏe và Dinh dưỡng
•Nhiều sản phẩm dinh dưỡng đáp ứng nhu cầu
tiêu dùng
•Các loại dầu ăn không phải qua quá trình hydro
hóa, giúp giảm hàm lượng trans fatty acids
•Dầu ăn giàu chất dinh dưỡng (beta-carotene,
vitamin E)
•Khoai tây với hàm lượng chất khô cao
Các quốc gia đang phát triển: ảnh hưởng
của CNSH lên đảm bảo an ninh TP
• Hơn 800 tr người trên toàn thếgiới được ước lượng
bị đói mỗi ngày nạn đói thế giới có thể được cải
thiện nhờCNSH
• Cuộc chiến chống đóikém và suy dinh dưỡng:
Nhiều sản phẩm hơn trên diện tích đất trồng ít hơn
Lợi ích kinh tế
Thiếu vitamin A (118 nước trên thế giới) và sắt
(khoảng 2 tỉngười thiếu máu)
Giải pháp tiềm năng: golden rice (gạo vàng)
Các sản phẩm CNSH TP hiện tại
• Cây trồng kháng côn trùng, sâu hại, virus: bắp Bt,
bông Bt, đuđủvà bí vàng kháng virus, đậu nành, bắp
và hạt cải kháng thuốc diệt cỏ…
• > 70% đậu nành và 30% bắp được trồng ở Mỹ năm
2002 có nguồn gốc từCNSH
• Các loại cây khác đãđược chấp nhận thương mại: củ
cải đường và bắp chịu thuốc diệt cỏ, khoai tây Bt
kháng virus
NHÖÕNG THAØNH TÖÏU MÔÙI KHAÙC
•2/1997, Wilmut
coâng boá nhaân
baûn voâ tính cöøu
Dolly.
•1999, thaønh töïu
môùi veà teá baøo
goác (Stem Cell).
Người tiêu dùng ủng hộCNSH TP
• Gần 2/3 sốngười tin rằng CNSHTP sẽgây ích lợi cho
gia đìnhhọtrong vòng 5 nămtới
• Hơn nửa sốngười sẽlựa chọn sản phẩm chuyển gen
có mùi vịthơm ngon hơn và tươi hơn
• Gần ¾ sốngười sẽlựa chọn sản phẩm có tính kháng
côn trùng gây hại
CNSH TP là an toàn
• Phe đối lập đặt ra câu hỏi về tính an toàn của Tp
CNSH nhưng chỉ dựa trên cảm tính chứ không dựa
vào sốliệu thực tế
• Các tổ chức chính phủ FDA (U.S. Food and Drug
Administration, USDA-United States Department of
Agriculture và EPA-Environmental Protection
Agency) đãcam kết bảo đảm tính an toàn của những
TP này.
• Các tổchức y tếvà thực phẩm khác cũngủng hộviệc
sửdụng TP CNSH, bao gồm ADA (American Dietetic
Association), AMA (American Medical Association),
IFT (Institute of Food Technologists), WHO và FAO.
CNSH TP là an toàn
• Nghiên cứu cho đến nay không có bằng chứng nào về
tác hại của TP CNSH
• Hơn 3200 học giả danh tiếng ký vào tuyên bố xác
nhận CNSH TP là an toàn, thân thiện với môi trường
và là công cụ hữu ích giúp nuôi các nước đang phát
triển
• 10/2001, Hội đồng Châu Âu EC cho ra bản báo cáo
các kết quả từ 81 dự án nghiên cứu trong 15 năm –
tuyên bốrằng các TP bắt nguồn từCNSH còn an toàn
hơn thực phẩm truyền thống bởi vì CNSH chính xác
hơn và trải qua các khảo sát kỹcàng hơn
Tương lai của CNSH TP
•Hiệu quả hơn trong nông nghiệp, tiết kiệm diện
tích đất trồng nhưng lại trồng được nhiều mùa vụ
hơn đápứng nhu cầu TP tăngcủa nhân loại
• Giảm độc tốtựnhiên trong cây
• Cung cấp các phương thức đơn giản và nhanh
chóng đểnhận biết sinh vật gây bệnh
• Kéo dài độtươi của nông sản
•Cải thiện thành phần dinh dưỡng trong TP
•Giảm tính gây dịứng của một sốloại TP
•Bảo vệ, tăngcường sức khỏe thông qua các TP có
tính chống oxy hóa, ngănngừa ung thư…
THANK YOU FOR YOUR ATTENTION
Địa chỉ download tài liêu:
[You must be registered and logged in to see this link.]
Quá khứ- Hiện tại - Tƣơng lai
ĐỀ CƢƠNG CHI TiẾT
Chƣơng 1: Mởđầu
1.1. Giới thiệu công nghệsinh học thực phẩm
1.2. Lịch sửphát triển và triển vọng
Chƣơng 2: Công nghệsinh học và vấn đềtạo nguồn
nguyên liệu cho công nghệthực phẩm
2.1. Công nghệsinh học cổđiển tạo nguồn nguyên liệu
cho công nghệthực phẩm
2.2. Công nghệsinh học hiện đại tạo nguồn nguyên liệu
cho công nghệthực phẩm
Chƣơng 3: Ứng dụng vi sinh vật trong CNTP
3.1. Công nghệsản xuất sinh khối tếbào (tiểu luận)
3.1.1. Sản xuất nấm men từrỉđường
3.1.2. Sản xuất và thu nhận tảo
Chƣơng 3: Ứng dụng vi sinh vật trong CNTP
3.2. Công nghệsản xuất nước chấm lên men (Tựhọc)
3.2.1. Bản chất quá trình thủy phân protein hạt đậu
nành
3.2.2. Kỹthuật sản xuất nước chấm lên men từhạt
đậu nành
3.2.3. Kỹthuật sản xuất tương tàu
3.2.4. Làm tương hoàn toàn bằng đậu nành
3.2.5. Kỹthuật nuôi cấy nấm mốc
3.2.6. Kỹthuật sản xuất chao
Chƣơng 3: Ứng dụng vi sinh vật trong CNTP
3.3. Tổng hợp acid amin bằng phương pháp vi sinh vật
(tựhọc)
3.3.1. Bản chất của quá trình
3.3.2. Sản xuất acid glutamic và bột ngọt
3.3.3. Sản xuất Lysin bằng phương pháp vi sinh
Chƣơng 3: Ứng dụng vi sinh vật trong CNTP
3.4. Tổng hợp enzym bằng phương pháp vi sinh
(Tựhọc)
3.4.1. Phương pháp tổng hợp enzym từvi sinh
3.4.2. Tổng hợp enzym amylase
3.4.3. Tổng hợp enzym protease
3.4.4. Tổng hợp pectinase
3.4.5. Tổng hợp cellulase
Chƣơng 3: Ứng dụng vi sinh vật trong CNTP
3.5. Các quá trình lên men yếm khí và ứng dụng
3.5.1. Lên men etylic và quá trình sản xuất rượu (tựhọc)
3.5.2. Lên men từnấm men –Công nghệsản xuất bia
(tựhọc)
3.5.3. Sản xuất rượu vang trái cây (tựhọc)
3.5.4. Lên men lactic và ứng dụng
3.5.5. Lên men butyric
3.5.6. Lên men pectin
Chƣơng 3: Ứng dụng vi sinh vật trong CNTP
3.6. Các quá trình lên men hiếu khí và ứng dụng
(tiểu luận)
3.6.1. Lên men acetic và kỹthuật sản xuất dấm
3.6.2. Công nghệsản xuất thạch dừa
3.6.3. Lên men citric –kỹthuật sản xuất bột chanh
3.6.4. Phản ứng oxy hóa và công nghệsản xuất trà
3.6.5. Lên men cà phê
3.6.6. Lên men ca cao
Chương 4: CNSH thực phẩm trong tương lai
4.1. Thực phẩm chức năng
4.2. Thực phẩm biến đổi gen, các quan điểm vềthực
phẩm biến đổi gen
4.3. Vai trò của CNSH đối với sựphát triển thực
phẩm
4.4. An toàn nguyên liệu thực phẩm
Chương 5: Một sốphương pháp phân tích vi sinh
vật trong thực phẩm
5.1. Phương pháp lai phân tử
5.2. Phương pháp PCR
5.3. Phương pháp ELISA
Chương 1:
Mởđầu
Công nghệsinh học ?
Khái niệm:
Công nghệsinh học có thểhiểu đơn giản là công
nghệ sử dụng các quá trình sinh học của các tế
bào vi sinh vật, động vật và thực vật tạo ra
thương phẩm phục vụlợi ích của con người
1. CNSH phân loại theo các đối tượng:
•CNSH phân tử(Molecular biotechnology)
•CNSH protein và enzym (Biotechnology of
protein and enzymes)
•CNSH vi sinh vật (Microbial biotechnology)
•CNSH thực vật (Plant biotechnology)
•CNSH động vật (Animal biotechnology)
CÁC LĨNH VỰC CỦA CNSH
2. CNSH gọi theo các lĩnh vực kinh tếxã hội:
CNSH CNSH y học (Medical biotechnology)
CNSH thực phẩm (Food biotechnology)
CNSH nănglượng (Energetic biotechnology)
CNSH trong hóa học và vật liệu (Biotechnology in
chemistry and materials)
CNSH nông nghiệp (Agricultural biotechnology)
CNSH môi trường (Environmental biotechnology)
CÁC LĨNH VỰC CỦA CNSH
Sựtiến hóa của CNSH
•2.500 B.C., người Hy lạp biết lai ngỗng đểtạo ra
ngỗng to hơn và ngon hơn khi nấu chín
•Trước thếkỷ 20, VSV đãđược sửdụng nhằm cải
thiện sản xuất TP
•1655, teá baøo ñöôïc phaùt hieän nhôø kính hieån vi
Sựtiến hóa của CNSH
•1800-1900, nền móng của CNSH được thiết lập, bao
gồm các quá trình thanh trùng, lai hiện đại và di
truyền học
1837 –1838, Hoïc thuyeát teá baøo, Schleiden & Schwann 1859, C. Darwin neâu ra Hoïc thuyeát tieán hoùa Nhöõng naêm 1860, L.Pasteur ñaõ môû ñöôøng cho söï phaùt trieån cuûa Vi sinh vaät hoïc vaø CNSH vi sinh vaät.
1865, Mendel chöùng minh caùc nhaân toá di truyeàn (gen) vaø môû ñaàu cho caùc NC ñi saâu vaøo theá giôùi vi moâ cuûa söï soáng.
1868, Frederic Miescher tìm ra DNA.DI TRUYEÀN HOÏC MENDEL
Naêm 1865, Gregor Mendel neâu ra caùc quy luaät di
truyeàn vaø khaùi nieäm nhaân toá di truyeàn, maø sau naøy
goïi laø gen.
Naêm 1900 ñöôïc coi laø naêm ra ñôøi cuûa Di truyeàn
hoïc vôùi phaùt minh laïi caùc quy luaät Mendel. Ñaàu theá
kyû 20, khaùi nieäm gen ñöôïc xaùc laäp, nhöng ôû daïng
tröøu töôïng: nhaân toá di truyeàn xaùc ñònh moät tính
traïng.
Mendel
PHAÙT MINH DNA
•Naêm 1868, Johann Friedrich Miesher, moät
nhaø sinh hoùa hoïc ngöôøi Thuïy Só, ôû tuoåi 25, ñaõ
tìm ra moät chaát acid töø nhaân (nucleus) teá baøo
baïch huyeát cuûa muû vaø ñaët teân laø nuclein, maø
sau naøy goïi laø nucleic acid.
THUYEÁT DI TRUYEÀN
NHIEÃM SAÉC THEÅ
•Ñaàu theá kæ XX, khaùi nieäm
gen ñöôïc xaùc laäp
•Naêm 1910 – 1920,
T.H.Morgan, neâu ra thuyeát
di truyeàn nhieãm saéc theå,
chöùng minh gen laø moät
locus treân nhieãm saéc theå.
MOÂ HÌNH CAÁU TRUÙC DNA CUÛA
WATSON-CRICK
•Naêm 1953, moâ hình caáu truùc phaân töû DNA cuûa
Watson-Crick ñaët neàn moùng cho söï phaùt trieån cuûa
Sinh hoïc phaân töû. “Hoïcthuyeát trung taâm" cuûa sinh
hoïc phaân töû:
DNA ----------> mRNA ----------> protein
sao cheùp phieân maõ dòch maõ
KYÕ THUAÄT DI TRUYEÀN
•Naêm 1972 – 1973, kyõ thuaät di truyeàn ra ñôøi
laøm “buøngnoå”caùch maïng CNSH.
•Con ngöôøi coù khaû naêng vöôït giôùi haïn tieán
hoùa, thay quyeàn taïo hoùa caûi bieán sinh giôùi vaø
caû baûn thaân cô theå sinh hoïc cuûa con ngöôøi.
Sựtiến hóa của CNSH
•Naêm 1973,KYÕ THUAÄT DI TRUYEÀN ra ñôøi
•CNSH TP hiện đại bắt đầu khi các nhà nghiên
cứu bắt đầu khám phá cải thiện thực phẩm nhờ
kỹthuật di truyền
Sựtiến hóa của CNSH
• 1990, thực phẩm CNSH đầu tiên được giới thiệu
(gồm: 1 loại enzyme sử dụng trong sản xuất phomai
và 1 loại nấm men trong sản xuất bánh mì)
• 1994, sản phẩm thực phẩm nguyên vẹn đầu tiên đi
vào thị trường Mỹ, đó là cà chua chín chậm (Flavr
Savr Tomato)
• 1997, đậu nành kháng thuốc diệt cỏ được giới thiệu
hiện tại là loại cây CNSH phổbiến nhất ởMỹ
• 1998, công nghiệp đu đủ Hawai được cứu sống nhờ
chủng kháng virus nhờchuyển gen
• 2002, bản đồ gen cây lúa được hoàn thiện mởra
khả năng mới trong kỹ thuật di truyền nhằm tạo ra
giống lúa chống bệnh, hạn, …
Các giai đoạn phát triển của CNSH trên thế giới
Giai đoạn trước Pasteur (đến 1865)
Giai đoạn phát triển công nghiệp lên men (1866-1940)
Giai đoạn công nghiệp kháng sinh và hóa chất
(1941-1960)
Giai đoạn sinh tổng hợp điều khiển (1961-1975)
Giai đoạn CNSH phân tử(1976 đến nay)
Những mốc phát triển của CNSH Việt Nam
Viện pasteur Sài Gòn là cái nôi của CNSH, thành
lập năm1891
Albert Calmette sản xuất vaccine đậu mùa, chống
dại, nghiên cứu vềbệnh lý nhiệt đới, làm men rượu,
huyết thanh chống nộc rắn hổmang.
Yersin khám phá ra vi khuẩn dịch hạch (1894)
Nhà máy rượu Sài Gòn ra đời năm1887
Những mốc phát triển của CNSH Việt Nam
1949, BS Nguyễn Văn Hưởng đã sản xuất vaccine
chống đậu mùa, tả, thương hàn, làm các loại xét
nghiệm.
1950, BS Phạm Ngọc Thạch và BS Đặng Văn Ngữ
đã thử nghiệm nuôi cấy Penicillium làm thuốc
kháng sinh.
Trong thập kỷ 1960 nhập nhà máy sản xuất bột
ngọt.
1996, thành lập được các nhà máy Ajinomoto,
Vedan, các nhà máy bia…
1995 đến nay, các kỹ thuật của CNSH hiện đại
được áp dụng tại các viện và nhiều trường đại học
CNSH TP là gì?
•CNSH TP là sự tiến hóa của các kỹ
thuật nông nghiệp truyền thống như
lai chéo và lên men
•CNSH TP sử dụng các phương pháp
của di truyền hiện đại nhằm cải thiện
các tính trạng có lợi của cây trồng,
động vật và VSV trong sản xuất thực
phẩm. Nó bao gồm việc thêm vào, xóa
bỏ các gen mục tiêu nhằm đạt được
các tính trạng mong muốn
CN THÖÏC PHAÅM
Hôïp chaát
töï nhieân
coù saün
Vi sinh vaät
Nhaân sinh khoái
UÛ, Phoái troän
Thöïc phaåm
töï nhieân
Thöïc vaät
Ñoäng vaät
Taûo, naám
Khoaùng...
CNSH TP là gì?
• CNSH thực phẩm truyền
thống:
Lên men VSV Pho mai
Bia
Rượu vang
Bánh mì
• CNSH thực phẩm hiện đại
Nuôi cấy mô Kỹthuật di truyền Khác với nhân giống vật
nuôi và cây trồng
- Cung cấp nguồn thöïc phaåm
cần thiết trong tương lai:
Chất lượng thực phẩm
Loại trừ thực phẩm có mang các
chất độc hoặc các chất gây dị ứng
Taïo nguoàn thöïc phaåm ñònh höôùng
Tiết kiệm taøi nguyeân
Ảnh hưởng của CNSH: từnông trại đến
bữa ăn (from farm to fork)
•Nông nghiệp và môi
trường
•Chất lượng và sản xuất
TP
•Sức khỏe và dinh dưỡng
•Các quốc gia đang phát
triển
Bàn vềcác khía cạnh:
Nông nghiệp và Môi trường
•Giảm sửdụng
thuốc trừsâu
•Giảm xói mòn đất
•Giúp bảo vệnguồn
nước
•Bảo tồn đất và
nhiên liệu hóa
thạch
Lợi ích của nông dân
•Tăng sản lượng mùa vụ
•Giảm chi phí sản xuất
•Giảm tần suất người nông dân phải tiếp xúc
với hóa chất diệt côn trùng
•Tăng hiệu quảsản xuất
Chất lượng và sản xuất TP
•Nhiều thực phẩm chếbiến sẵn sử
dụng cây trồng CNSH (bột và
protein đậu nành, siro bắp, dầu
canola…)
•Cải thiện thành phần chất béo
trong dầu ăn(hàm lượng béo bão
hòa thấp, hàm lượng acid oleic
cao) bền vững hơn khi chiên
•Làm chậm quá trình chín
nông sản tươi hơn
Sức khỏe và Dinh dưỡng
•Nhiều sản phẩm dinh dưỡng đáp ứng nhu cầu
tiêu dùng
•Các loại dầu ăn không phải qua quá trình hydro
hóa, giúp giảm hàm lượng trans fatty acids
•Dầu ăn giàu chất dinh dưỡng (beta-carotene,
vitamin E)
•Khoai tây với hàm lượng chất khô cao
Các quốc gia đang phát triển: ảnh hưởng
của CNSH lên đảm bảo an ninh TP
• Hơn 800 tr người trên toàn thếgiới được ước lượng
bị đói mỗi ngày nạn đói thế giới có thể được cải
thiện nhờCNSH
• Cuộc chiến chống đóikém và suy dinh dưỡng:
Nhiều sản phẩm hơn trên diện tích đất trồng ít hơn Lợi ích kinh tế Thiếu vitamin A (118 nước trên thế giới) và sắt(khoảng 2 tỉngười thiếu máu)
Giải pháp tiềm năng: golden rice (gạo vàng)
Các sản phẩm CNSH TP hiện tại
• Cây trồng kháng côn trùng, sâu hại, virus: bắp Bt,
bông Bt, đuđủvà bí vàng kháng virus, đậu nành, bắp
và hạt cải kháng thuốc diệt cỏ…
• > 70% đậu nành và 30% bắp được trồng ở Mỹ năm
2002 có nguồn gốc từCNSH
• Các loại cây khác đãđược chấp nhận thương mại: củ
cải đường và bắp chịu thuốc diệt cỏ, khoai tây Bt
kháng virus
NHÖÕNG THAØNH TÖÏU MÔÙI KHAÙC
•2/1997, Wilmut
coâng boá nhaân
baûn voâ tính cöøu
Dolly.
•1999, thaønh töïu
môùi veà teá baøo
goác (Stem Cell).
Người tiêu dùng ủng hộCNSH TP
• Gần 2/3 sốngười tin rằng CNSHTP sẽgây ích lợi cho
gia đìnhhọtrong vòng 5 nămtới
• Hơn nửa sốngười sẽlựa chọn sản phẩm chuyển gen
có mùi vịthơm ngon hơn và tươi hơn
• Gần ¾ sốngười sẽlựa chọn sản phẩm có tính kháng
côn trùng gây hại
CNSH TP là an toàn
• Phe đối lập đặt ra câu hỏi về tính an toàn của Tp
CNSH nhưng chỉ dựa trên cảm tính chứ không dựa
vào sốliệu thực tế
• Các tổ chức chính phủ FDA (U.S. Food and Drug
Administration, USDA-United States Department of
Agriculture và EPA-Environmental Protection
Agency) đãcam kết bảo đảm tính an toàn của những
TP này.
• Các tổchức y tếvà thực phẩm khác cũngủng hộviệc
sửdụng TP CNSH, bao gồm ADA (American Dietetic
Association), AMA (American Medical Association),
IFT (Institute of Food Technologists), WHO và FAO.
CNSH TP là an toàn
• Nghiên cứu cho đến nay không có bằng chứng nào về
tác hại của TP CNSH
• Hơn 3200 học giả danh tiếng ký vào tuyên bố xác
nhận CNSH TP là an toàn, thân thiện với môi trường
và là công cụ hữu ích giúp nuôi các nước đang phát
triển
• 10/2001, Hội đồng Châu Âu EC cho ra bản báo cáo
các kết quả từ 81 dự án nghiên cứu trong 15 năm –
tuyên bốrằng các TP bắt nguồn từCNSH còn an toàn
hơn thực phẩm truyền thống bởi vì CNSH chính xác
hơn và trải qua các khảo sát kỹcàng hơn
Tương lai của CNSH TP
•Hiệu quả hơn trong nông nghiệp, tiết kiệm diện
tích đất trồng nhưng lại trồng được nhiều mùa vụ
hơn đápứng nhu cầu TP tăngcủa nhân loại
• Giảm độc tốtựnhiên trong cây
• Cung cấp các phương thức đơn giản và nhanh
chóng đểnhận biết sinh vật gây bệnh
• Kéo dài độtươi của nông sản
•Cải thiện thành phần dinh dưỡng trong TP
•Giảm tính gây dịứng của một sốloại TP
•Bảo vệ, tăngcường sức khỏe thông qua các TP có
tính chống oxy hóa, ngănngừa ung thư…
THANK YOU FOR YOUR ATTENTION
Địa chỉ download tài liêu:
[You must be registered and logged in to see this link.]
